Ο "μαγικός" αριθμός *

Αθήνα, 23 Ιουνίου 2012

Ο «μαγικός» αριθμός 

(Δημοσιεύθηκε στις 24 Αυγούστου 2012, στο www.pamepreveza.gr)

Κυριακή 6 Μαΐου 2012. Η ΝΔ ως πρώτο κόμμα με ποσοστό 18,85% στις εκλογές που διεξάχθηκαν μαζί με το ΠΑΣΟΚ (τρίτο κόμμα με ποσοστό 13,18%) και τη ΔΗΜΑΡ (έβδομο κόμμα με ποσοστό 6,11%) μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας έχοντας συνολικά 168 βουλευτές. Η συνεργασία αυτή, όμως, ποτέ δεν επιτυγχάνεται με αποτέλεσμα να προκηρυχθούν νέες εκλογές.

Κυριακή 17 Ιουνίου 2012. Η ΝΔ ως πρώτο κόμμα με ποσοστό 29,66% στις εκλογές που διεξάχθηκαν μαζί με το ΠΑΣΟΚ (τρίτο κόμμα με ποσοστό 12,28% και την ΔΗΜΑΡ (έκτο κόμμα με ποσοστό 6,25% ) μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας έχοντας συνολικά 179 βουλευτές. Η συνεργασία των τριών κομμάτων αυτή την φορά επιτυγχάνεται.

Τι ήταν αυτό που εξασφάλισε αυτό που την 6^η Μάη κατέστη ανέφικτο;

Γιατί να μην επιτευχθεί την 6^η Μάη η συνεργία των παραπάνω κομμάτων που επετεύχθη την 17^η Ιουνίου; Μια συνεργασία που θα έδινε στη χώρα μας κυβέρνηση από τις 6 Μάη στερώντας από τους ευρωπαίους τη δικαιολογητική βάση της καθυστέρησης στην εφαρμογή των μέτρων του μνημονίου για την έξοδο από την κρίση (εκτός και αν η στόχευση ήταν, μεταξύ των άλλων, η κρίση να μεγεθυνθεί ακόμη περισσότερο, αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος).

Η ερώτηση που γεννιέται είναι:

«Τι περισσότερο εξασφάλισαν στον ελληνικό λαό οι εκλογές της 17^ης Ιουνίου που δεν μπορούσαν να το εξασφαλίσουν οι εκλογές της 6^ης Μάη;»

Μήπως, όμως, δεν είναι αυτή η σωστή ερώτηση; Μήπως η σωστή ερώτηση είναι:

«Τι λιγότερο εξασφάλισαν στον ελληνικό λαό οι εκλογές της 17^ης Ιουνίου;»

Η κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές της 17^ης Ιουνίου (μέσω της συνεργασίας ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ) μπορεί τώρα να προχωρήσει σε καλύτερη επαναδιαπραγμάτευση των δυσχερών όρων του προσδοκώντας σε ευνοϊκές για τα συμφέροντα της χώρας μας αλλαγές.

Μήπως όμως το ίδιο δε θα μπορούσε να προσπαθήσει και η κυβέρνηση που θα μπορούσαν και την 6^η Μάη να σχηματίσουν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ;

Βέβαια, ο συνασπισμός των κομμάτων της σημερινής κυβέρνησης φαντάζει πιο ισχυρός και με μεγαλύτερη νομιμοποιητική βάση ως συνολικό ποσοστό επί του εκλογικού σώματος προκειμένου να επιτύχει το στόχο της διαπραγμάτευσης, ή μήπως όχι;

Τα ποσοστά των κομμάτων της κυβέρνησης είναι ενισχυμένα τώρα σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές, αλλά μπορεί αυτό να οφείλεται, μεταξύ των άλλων, και στα «καλά» του εκλογικού συστήματος που το διαφορετικό αριθμό ψήφων των κομμάτων, τον μετατρέπει σε διαφορετικά ποσοστά των κομμάτων και κατ’ επέκταση σε διαφορετικό αριθμό εδρών των κομμάτων.

Στις εκλογές της 6^ης Μάη το άθροισμα των εδρών της ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ ήταν 168 έδρες. Στις εκλογές την 17^η Ιουνίου το άθροισμα των εδρών των κομμάτων της κυβέρνησης είναι 179. Η διαφορά των 11 εδρών προσδίδει στη νέα κυβέρνηση μεγαλύτερη νομιμοποίηση;

Πιστεύω ότι και στις δύο περιπτώσεις (πιθανή κυβέρνηση Μάη-κυβέρνηση Ιουνίου) η νομιμοποίηση είναι το ίδιο ισχυρή. Στην πρώτη περίπτωση (6^η Μάη) η κυβέρνηση που θα μπορούσε να σχηματιστεί θα είχε 18 βουλευτές πάνω από το όριο των 150 που απαιτείται για το σχηματισμό κυβέρνησης ενώ τώρα η κυβέρνηση που σχηματίστηκε (17^η Ιουνίου) έχει 29 βουλευτές πάνω από το όριο των 150. Δεν πιστεύω ότι 11 βουλευτές περισσότεροι από πριν εξασφαλίζουν τη νομιμοποίηση που θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια συγκεκριμένη, υπέρ των συμφερόντων της χώρας μας, εφαρμοζόμενη κυβερνητική πολιτική.

Ήταν όμως εξαρχής ο στόχος η δημιουργία μιας ισχυρής κυβέρνησης με κοινοβουλευτική πλειοψηφία κοντά στις 160-165 έδρες; Αν αυτός ήταν ο αρχικός στόχος τότε θα έπρεπε να σχηματιστεί η κυβέρνηση που τώρα σχηματίστηκε από το Μάη. Άλλωστε στο παρελθόν έχουν δημιουργηθεί κυβερνήσεις με μικρότερο αριθμό βουλευτών από τους 168. Οι 168 μάλιστα έδρες θεωρούνταν αδιαμφισβήτητα ισχυρή λαϊκή εντολή.

«Τι περισσότερο», επομένως «εξασφάλισαν στον ελληνικό λαό οι εκλογές της 17^ης Ιουνίου που δεν μπορούσαν να το εξασφαλίσουν οι εκλογές της 6^ης Μάη;»

Η απάντηση ότι εξασφάλισαν 11 βουλευτές περισσότερους στον κυβερνητικό συνασπισμό από ό,τι πριν, δεν πιστεύω ότι είναι μια ικανοποιητική απάντηση.

Και ξεπηδάει πάλι η ερώτηση: «Τι λιγότερο εξασφάλισαν στον ελληνικό λαό οι εκλογές της 17^ης Ιουνίου;»

Μετά τις εκλογές του Μάη, η Βουλή που θα προέκυπτε θα ήταν αναθεωρητική. Μετά τις εκλογές του Ιουνίου η Βουλή που προέκυψε είναι αναθεωρητική. Μόνο που ο αριθμός των 179 εδρών είναι περισσότερος ικανός να εξασφαλίσει την αναθεώρηση του Συντάγματος σε αντίθεση με τον αριθμό των 168 εδρών, που πάρα πολύ δύσκολα θα έδινε σε εκείνη τη Βουλή τη δυνατότητα αναθεώρησης.

Μετά τις εκλογές του Μαΐου ο πιθανός κυβερνητικός σχηματισμός υπολειπόταν 12 έδρες από τον «μαγικό» αριθμό των 180 εδρών που απαιτούνται για την αναθεώρηση του Συντάγματος ενώ σήμερα ο κυβερνητικός σχηματισμός υπολείπεται κατά μία έδρα του «μαγικού» αριθμού 180. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι σήμερα οι προγραμματικές συγκλήσεις που εξασφάλισαν το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ μπορεί να οδηγήσει σε προγραμματική σύγκλιση για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Η προγραμματική αυτή σύγκλιση σήμερα οδηγεί με πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες (που πλησιάζουν τη βεβαιότητα) σε αναθεώρηση του Συντάγματος, κάτι που δεν μπορούσε να εξασφαλίσει το αποτέλεσμα των προηγούμενων εκλογών.

Έτσι, όμως, δε λειτουργεί η δημοκρατία; Έτσι δεν πρέπει να λειτουργεί; Αν εξασφαλίζεται το συνταγματικά προσδιορισμένο όριο των 180 βουλευτών, γιατί να υπάρχει πρόβλημα; Ο αριθμός των 180 βουλευτών ήταν και είναι η ασφαλιστική δικλείδα για την αλλαγή του κορμού της Δημοκρατίας. Για την αλλαγή του Συντάγματος. Αφού τα 2/3 του εκλογικού σώματος (αντιπροσωπευτικό το σύστημά μας) συμφωνούν στην κατεύθυνση της αναθεώρησης, τότε δεν έχουμε απλά μια πλειοψηφία που επιβάλλει την άποψή της αλλά μια ευρύτερη συναίνεση που εξασφαλίζει την κοινωνική δικαιοσύνη.

Ποιος λοιπόν είναι ο πραγματικός λόγος για τη διενέργεια των δεύτερων εκλογών του Ιουνίου όταν ο ίδιος συνασπισμός κομμάτων μπορούσε να δημιουργήσει κυβέρνηση και μετά τις εκλογές του Μάη;

Πιστεύω ότι η απάντηση είναι πλέον καθαρή: Έπρεπε η κυβέρνηση που θα δημιουργηθεί να έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε αναθεώρηση του Συντάγματος. Έπρεπε τα κόμματα που θα μπορούσαν να συνεργαστούν για το σχηματισμό κυβέρνησης να εξασφαλίσουν τον απαιτούμενο αριθμό εδρών ώστε η αναθεώρηση του Συντάγματος να γίνει πραγματικότητα.

Το ερώτημα όμως που τώρα γεννιέται είναι:

«Γιατί είναι (και όχι ήταν) τόσο σημαντικό για τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και την ΔΗΜΑΡ να εξασφαλίσουν την δυνατότητα αναθεώρησης του Συντάγματος;»

Αναθεώρηση του Συντάγματος θα μπορούσε να εξασφαλιστεί και στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ συμμετείχε στην κυβέρνηση ως δεύτερο κόμμα μαζί με τα άλλα κόμματα. Αναθεώρηση του Συντάγματος θα μπορούσε επίσης να εξασφαλιστεί και στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ συμμετείχε στην κυβέρνηση ως πρώτο κόμμα, αν ήταν αυτός ο νικητής των εκλογών του Ιουνίου, μαζί με τα άλλα κόμματα. Και στις δύο περιπτώσεις θα εξασφαλιζόταν ο «μαγικός» αριθμός των 180 εδρών που απαιτείται για την αναθεώρηση.

Ποια διαφορά έχουν όμως οι δύο περιπτώσεις; Τι διαφορά, δηλαδή, έχει η περίπτωση αναθεώρησης του Συντάγματος μέσω κυβέρνησης χωρίς τη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ, με την περίπτωση της αναθεώρησης του Συντάγματος με κυβέρνηση στην οποία συμμετέχει ο ΣΥΡΙΖΑ;

Το στοιχείο εκείνο που κάνει την διαφορά είναι η κατεύθυνση της αναθεώρησης.

Όπως σε κάθε δράση, έτσι και στην πολιτική υπάρχει ένας σκοπός, ένας στόχος προς επίτευξη.

Στην περίπτωση της Χώρας μας ο στόχος ήταν η αναθεώρηση του Συντάγματος προς συγκεκριμένη κατεύθυνση.

Στην περίπτωση της Χώρας μας ο στόχος είναι η συνταγματική κατοχύρωση της υποχρέωσης της Ελλάδας για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους όπως αυτό λογίζεται από τις δανείστριες δυνάμεις με όλα τα συνακόλουθά του.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έγιναν οι εκλογές της 17^ης Ιουνίου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το αποτέλεσμα των εκλογών της 6^ης Μάη δεν μπορούσε να δώσει κυβέρνηση.

Στόχος ποτέ δεν ήταν απλά ο σχηματισμός κυβέρνησης.

Στόχος εξαρχής ήταν η δημιουργία των κοινοβουλευτικών προϋποθέσεων αναθεώρησης του Συντάγματος προς την κατεύθυνση της συνταγματικής κατοχύρωσης της υποχρέωσης της Ελλάδας, της Χώρας μας, για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους κατά απόλυτη προτεραιότητα.

Η συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και ΝΔ με πρωθυπουργό τον Λουκά Παπαδήμο εξέλιξε την υποδούλωση του ελληνικού λαού που είχε εξασφαλίσει η κυβέρνηση Παπανδρέου (ΔΝΤ, δανειακή σύμβαση, μνημόνιο) ψηφίζοντας υπέρ του Συμφώνου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (του οποίου οι απαιτήσεις είναι ήδη γνωστές).

Πρέπει, όμως, το «έργο» να ολοκληρωθεί και να διασφαλιστούν εις τους αιώνας των αιώνων οι «αλληλέγγυοι» προς την Ελλάδα Ευρωπαίοι και μη Ευρωπαίοι δανειστές. Έπρεπε να εξασφαλιστεί, με τρόπο που δε θα χωρά αμφισβήτηση, η αποπληρωμή των δανείων που η Χώρα μας έλαβε. Έπρεπε να εξασφαλιστεί η αποπληρωμή των δανείων μέσω του Συντάγματος.

Είναι όμως αυτός λόγος για να μη δημιουργηθεί κυβέρνηση μετά τις εκλογές την 6^η Μάη και να δημιουργηθεί κυβέρνηση την 17^η Ιουνίου από τις ίδιες πολιτικές δυνάμεις;

Αυτός είναι Ο ΛΟΓΟΣ.

Στις εκλογές με λίστα η δυνατότητα «παρέμβασης» στην εκλογική διαδικασία είναι πιο εύκολη από ότι θα ήταν αν οι εκλογές γίνονταν χωρίς λίστα. Μεταξύ αυτών που μπορεί να σκεφτεί (αν και δεν είναι του παρόντος) κάποιος για να αποδεχτεί τον πιο πάνω ισχυρισμό, είναι ότι στις εκλογές με λίστα δεν πρόκειται να εμφανιστεί υποψήφιος πολιτικού κόμματος που θα έχει λόγο να αμφιβάλει για τον αριθμό των ψήφων που έλαβε ώστε να προσφύγει στο εκλογοδικείο. Μπορεί επίσης να σκεφτεί ότι ενδεχομένως κάποιος πολιτικός σχηματισμός (κόμμα) θα μπορούσε να προσφύγει στο εκλογοδικείο προκειμένου να εξασφαλίσει, εκ των υστέρων, την 1 έδρα που λείπει για την πολυπόθητη αναθεώρηση (εκτός και αν εξασφαλιστεί με «μεταγραφή»).

Στο μυαλό μου έρχεται πάλι η ερώτηση. Η σωστή ερώτηση:  

«Τι λιγότερο εξασφάλισαν οι εκλογές της 17^ης Ιουνίου 2012 σε σχέση με τις εκλογές της 6^ης Μαΐου 2012 για τα συμφέροντα του Ελληνικού λαού και της Ελλάδος;»

Η απάντηση είναι ότι οι εκλογές της 17^ης Ιουνίου εξασφάλισαν ακόμη λιγότερη Εθνική Κυριαρχία μέσα από τη δυνατότητα που διαφαίνεται, της συνταγματικής κατοχύρωσης της υποχρέωσης των Ελλήνων για αποπληρωμή του υποτιθέμενου δημόσιου χρέους.  

Σύμφωνα με την ακροτελεύτια διάταξη (ΤΜΗΜΑ Δ' - Άρθρο 120) του Συντάγματος της Ελλάδας:

«…

2.      Ο σεβασμός στο Σύνταγμα και τους νόμους που συμφωνούν με αυτό και η αφοσίωση στην Πατρίδα και τη Δημοκρατία αποτελούν θεμελιώδη υποχρέωση όλων των Ελλήνων.

3.      Ο σφετερισμός, με οποιονδήποτε τρόπο, της λαϊκής κυριαρχίας και των εξουσιών που απορρέουν από αυτή διώκεται μόλις αποκατασταθεί η νόμιμη εξουσία, οπότε αρχίζει και η παραγραφή του εγκλήματος.»

Συνεπώς, σύμφωνα με το Σύνταγμα, σύμφωνα με το υπό αναθεώρηση Σύνταγμα «η προστασία του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων» και όχι στα συμφέροντα των δανειστών και των εκπροσώπων τους.

ΥΓ.

Στο κείμενο των προγραμματικών συγκλήσεων των τριών κομμάτων που συμμετέχουν στην κυβέρνηση «Εθνικής Ευθύνης» (λες και απλά ο όρος κυβέρνηση προσδίδει λιγότερη ευθύνη ή ακόμη περισσότερο αν η ευθύνη δεν προσδιοριστεί ως εθνική δεν θα ήταν εθνική - εκτός και προσπαθούν να καλύψουν τις δικές τους ανησυχίες) δεν υπάρχει σαφής αναφορά στην προοπτική αναθεώρησης του Συντάγματος.

Η μόνη, προς το παρόν, έμμεση αναφορά βρίσκεται στο παρακάτω απόσπασμα:

«Σημεία προγραμματικής σύγκλισης

Προοίμιο

…

Στόχος της είναι να αντιμετωπίσει την κρίση, να ανοίξει το δρόμο της Ανάπτυξης και να αναθεωρήσει όρους της Δανειακής Σύμβασης (Μνημονίου), χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, ούτε την παραμονή της στο ευρώ. Και, ασφαλώς, χωρίς να αμφισβητήσει τους αυτονόητους στόχους μηδενισμού του δημοσιονομικού ελλείμματος, ελέγχου του χρέους και εφαρμογής των διαρθρωτικών αλλαγών που έχει ανάγκη η χώρα.

Στόχος επίσης είναι να δημιουργήσει τις συνθήκες για να βγει οριστικά η χώρα από την κρίση, καθώς κι από την ανάγκη εξάρτησης από δανειακές συμβάσεις στο μέλλον.

…»

(η επισήμανση με έντονα γράμματα δική μου)

Οι διατυπώσεις που υιοθετούνται δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολιών για τις προθέσεις την κυβέρνησης Εθνικής Ευθύνης. Το γεγονός μάλιστα της «σιωπής» τόσο στο κείμενο της προγραμματικής σύγκλησης των κομμάτων της συγκυβέρνησης όσο και στον δημόσιο πολιτικό διάλογο αλλά και τα ΜΜΕ σχετικά με το θέμα της αναθεώρησης γεννά πολλά ερωτηματικά και ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία. 

*Του Κωνσταντίνου Νάκκα